Zerdeçal Asya kökenli bir baharattır ve binlerce yıldır da şifalı bitki olarak kullanılmaktadır.
Zerdeçalın populeritesi son yıllarda hızla yükselişe geçti. İçeriğindeki kurkumin adı verilen
etken madde sebebiyle antikanserojen ve antiinflamatuvar yapısıyla bağışıklık sistemini
oldukça güçlendiriyor. Özellikle sporcular üzerine yapılan çalışmalar da hızla artmaktadır.
Sakatlık dönemi ve sonrasındaki kullanımı ve faydaları, bağışıklık sistemini güçlendirmesi,
antrenman sonrası yorgunluğu geciktirmesiyle de sporcuların, hekimlerin ve sporcu
diyetisyenlerinin de fazlasıyla kullanmayı tercih ettiği bir takviye haline gelmiştir.
Sporcularda Kullanım Alanları ve Faydaları Nedir?
Özellikle egzersiz yapan bireyler aslında bir nevi katabolik sürece girmekte yani egzersiz,
metabolik süreçleri ve oksijen tüketimini arttırarak daha fazla serbest radikal oluşumuna
neden olmaktadır ve bu da genel anlamda vücutta inflamasyona sebep olur. Yapılan
çalışmalar zerdeçalın tavsiye edilen dozlarda ve uygun zamanda alındığında özellikle
eklemlerdeki iltihaplanmayı en aza indirdiğini göstermektedir.
Bazı egzersiz türleri sporcularda kas hasarı veya yıkımına sebep olmaktadır ve bu da kanda
kreatin kinaz denilen bir markerın yükselmesiyle anlaşılmaktadır. Yapılan bazı çalışmalar
zerdeçal kullanan sporcularda kreatin kinaz seviyelerinin düştüğünü göstermektedir. Yani kas
hasarını veya yıkımını da önleyebilmektedir.
Üst üste yapılan antrenmanlar veya maç temposu sporcularda fazlasıyla bağışıklık sistemini
de düşürebilmektedir. Mevsim geçişleri veya yorgunluk kaynaklı yemek yiyememe gibi pek
çok problemlerle karşılaşmaktayız. Bu dönemlerde özellikle zerdeçal kullanımının bağışıklık
sistemini oldukça güçlendirdiğine dair pek çok çalışma mevcuttur.
Maksimum Fayda İçin Kullanım Şekilleri Nedir?
Zerdeçalın içindeki etken madde kurkuminin, insan vücudundaki biyoyararlılığı azdır yani
kapsül şeklinde tüketilmesi maksimum fayda için tavsiye edilmektedir. Özellikle karabiberle
birlikte tüketilmesi kurkuminin emilimini arttırmaktadır. Aynı zamanda oral takviyenin 80-
500 mg /gün arasında olması gerekmektedir. Fakat yapılan çalışmalar da 8000 mg gibi fazla
alımlarda herhangi bir olumlu etki görülmediği bulunmuştur.
Zerdeçal Kullanımının Herhangi Bir Sağlık Riski Var mıdır?
Baharat şeklinde kullanıldığında düşük biyoyararlığı olduğu için belli bir tüketim dozu yoktur
ancak kapsül formun yüksek doz alımında yan etkileri olmaktadır. Kanın pıhtılaşmasını
önleyen ilaçlarla (aspirin vb. ) , non-steroid antiinflamatuvar ilaçlarla (majezik vb.) ilaçlarla
kullanımı önerilmemektedir. Bir de temelde yatan bir böbrek rahatsızlığı varsa 30 günden
fazla kullanılmamalıdır. Aç karnınına yüksek dozda alındığında mide bulantısı gibi durumlar
ortaya çıkabilir. Yine de herhangi bir takviye almadan önce mutlaka hekim veya
diyetisyeninize danışın.
Uzm. Dyt. Neşe CEYLAN ZENGİN
Comments